|
// http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js |
Tesla Motors, de Amerikaanse producent van elektrische auto’s, brengt vanaf deze zomer ook batterijen voor thuisgebruik op de markt. Dat zou woningen met zonnepanelen volledig onafhankelijk van het elektriciteitsnet kunnen maken. Maar of er ook op het vlak van duurzaamheid winst wordt geboekt, is minder zeker.
Een batterij van Tesla als energieopslag voor zonnepanelen. Foto: SolarCity.
——————————————————————————————————–
|
// http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js // http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js |
——————————————————————————————————–
In het vorige artikel hebben we gezien dat de meeste levenscyclusanalyses van zonnepanelen veel te rooskleurig zijn. De studies zijn meestal gebaseerd op de productie van zonnecellen in Europa of de Verenigde Staten, terwijl bijna alle zonnepanelen nu in China worden gemaakt. Door het grote aandeel van steenkoolcentrales in dat land veroorzaakt de productie van een zonnecel daardoor veel meer CO2. Bovendien gaan de meeste levenscyclusanalyses uit van een zonnestraling van 1.700 kWh/m2/jaar, typisch voor Zuid-Europa. De meeste zonnepanelen staan echter opgesteld in gebieden waar maar half zoveel zon is.
Het gevolg is dat een kilowattuur elektriciteit geleverd door een typisch zonnepaneel, over de hele levenscyclus bekeken, ongeveer twee tot vier keer meer CO2 produceert dan de meeste studies aangeven: geen 30 tot 50 gram CO2-equivalenten per kWh (CO2e/kWh), maar tot 160 gram CO2e/kWh in onze streken. In België is zonne-energie daarmee slechts twee keer duurzamer dan conventionele elektriciteit (311 gCO2e/kWh). In Nederland is zonne-energie vier keer voordeliger dan elektriciteit van het netwerk (634 gCO2e/kWh). De koolstofintensiteit van het Belgische netwerk is relatief laag omwille van het hoge aandeel kernenergie, wat uiteraard andere nadelen met zich meebrengt.
Deze resultaten zijn nog steeds te optimistisch. In het vorige artikel hielden we immers geen rekening met de infrastructuur die nodig is om de wispelturigheid van zonne-energie op te vangen. Het aanbod van zonne-energie variëert doorheen de dag en doorheen de seizoenen, en uiteraard is er ’s nachts helemaal geen aanbod. Tot op het einde van de jaren 1990 werd dat probleem opgelost door overdag overtollige energie op te slaan in batterijen (de zogenaamde “off-grid” systemen), maar vandaag zijn bijna alle systemen gekoppeld aan het elektriciteitsnetwerk. Dat vervult nu de functie van batterij: het teveel aan energie overdag wordt in het netwerk “opgeslagen” en daar ’s nachts of tijdens bewolkte periodes weer uitgehaald.
Het spreekt voor zich dat deze aanpak een backup van energiecentrales vereist die altijd elektriciteit kunnen leveren: steenkoolcentrales, aardgascentrales, biomassacentrales, of atoomcentrales. Om een eerlijke vergelijking te maken met conventionele elektriciteit (inclusief elektriciteit uit “duurzame” biomassacentrales), moet dit nu verborgen onderdeel van zonne-energiecentrales ook in rekening worden gebracht. Geen enkele levenscyclusanalyse doet dat, terwijl de invloed op de duurzaamheid van de technologie enorm is. [1,2]
Off-grid zonne-energie maakt een comeback
Tot nu toe was het wel of niet in rekening brengen van deze infrastructuur een louter academische vraag. Maar dat zou wel eens kunnen veranderen, want het lijkt er op dat lokale opslag met behulp van batterijen een comeback maakt. Verschillende fabrikanten hebben opslagsystemen op de markt gebracht die gebaseerd zijn op lithium-ion batterijen, de opslagtechnologie die ook gadgets en elektrische auto’s van energie voorziet. Lithium-ion batterijen zijn superieur aan de loodzuur batterijen die traditioneel worden ingezet bij off-grid zonne-energie. Ze gaan langer mee, zijn compacter, efficiënter, makkelijker te onderhouden en in verhouding ook duurzamer.
De Powerwall: een modulaire lithium-ion batterij van Tesla Motors.
Het nadeel is dat ze veel duurder zijn dan loodzuur batterijen, maar daar komt verandering in. Volgens een rapport van Morgan Stanley zou de prijs dalen tot 125-150 dollar per kWh opslagcapaciteit in 2020. Volgens het rapport zou dat energieopslag voor zonne-energie commercieel levensvatbaar maken in sommige Europese landen (Duitsland, Italië, Portugal, Spanje) en in bijna alle Amerikaanse staten. De Amerikaanse fabrikant Tesla Motors stelde onlangs een batterij voor met een prijs van 350 dollar per kWh. Tesla Motors bouwt momenteel een grote fabriek in de VS voor de productie van lithium-ion batterijen, en die schaalvergroting zou de prijs van energieopslag in de komende jaren verder doen dalen, aldus Morgan Stanley. [3]
——————————————————————————————————–
In Europa zijn de financiële stimuleringsmaatregelen voor zonnepanelen afgevoerd, waardoor plaatselijke opslag in batterijen aantrekkelijker wordt
——————————————————————————————————–
Er zijn nog andere factoren die in de kaart spelen van energieopslag thuis. In veel Europese landen zijn de financiële stimuleringsmaatregelen voor aan het net gekoppelde zonne-installaties intussen afgevoerd, en hetzelfde dreigt de komende jaren ook in de VS te gebeuren. De elektriciteitsmaatschappijen hebben deze financiële prikkels succesvol aangevochten met het argument dat eigenaars van zonnepanelen wel gebruik maken van de elektriciteitsinfrastructuur maar er niet voor betalen, waardoor de kostprijs voor de andere klanten stijgt.
De ironie is dat energieopslag thuis door het afschaffen van de financiële voordelen financieel aantrekkelijker kan worden dan het aansluiten van een zonne-installatie op het elektriciteitsnetwerk. Daardoor zouden de elektriciteitsmaatschappijen wel eens het tegenovergestelde kunnen bereiken van wat ze willen. Ze verliezen dan nog meer klanten, waardoor de kosten van de infrastructuur door steeds minder klanten moeten worden gedragen, waardoor steeds meer mensen overstappen op een off-grid systeem, enzovoort.
Levenscyclusanalyse van een loodzuur batterij
Totaal onafhankelijk worden van de Electrabels en Nuons van deze wereld mag dan aantrekkelijk klinken, de vraag is of we er ook op het vlak van milieu en energie-afhankelijkheid iets mee zouden opschieten. Helaas zijn er nog geen levenscyclusanalyses gemaakt van zonne-installaties met lithium-ion energiesopslag. Daarom maakten we er zelf één op basis van een levenscyclusanalyse met loodzuur batterijen.

Loodzuurbatterijen. Foto: SuperiorSolar.
Eén van de meest volledige studies is een levenscyclusanalyse uit 2009 van een installatie in Murcia, Spanje. Het gaat om 35 m2 zonnecellen met een maximaal vermogen van 4.2 kW. Het systeem is geprogrammeerd voor het voeden van een lichtinstallatie met een dagelijks verbruik van 13,8 kilowattuur. De zonnepanelen zijn verbonden met 24 loodzuur batterijen met een gezamenlijke opslagcapaciteit van 110 kWh, goed voor drie dagen energie-onafhankelijkheid. [4]
De wetenschappers berekenden dat het 9 jaar duurt eer de energie wordt terugverdiend die de productie van het systeem (zonnepanelen + baterijen) heeft gekost. De emissies bedragen 131 gCO2e/kWh. Dat maakt het systeen twee keer energie-efficiënter en 2,5 keer minder koolstofintensief dan conventionele elektriciteit in Spanje (337 gCO2/kWh). De productie van de batterijen is goed voor 45% van de geproduceerde CO2 en 49% van het totale energieverbruik over de levenscyclus van de installatie.
Ook in deze studie worden heel wat optimistische veronderstellingen gemaakt. Ten eerste zijn de resultaten geldig voor een zonnestraling van 1.932 kWh/m2/jaar — Murcia is één van de zonnigste plaatsen in Spanje. Bij een lagere zonnestraling zijn er meer zonnepanelen nodig om evenveel elektriciteit te produceren, met als gevolg dat er meer energie nodig is om het systeem te maken. Gaan we uit van een zonnestraling van 1.700 kWh/m2/jaar, het gemiddelde in Zuid-Europa, dan stijgen de emissies naar 139 gCO2e/kWh. Gaan we uit van een zonnestraling van 1.000/m2/jaar, het gemiddelde voor landen zoals België, Nederland en Duitsland, dan stijgt de uitstoot naar 174 gCO2/kWh.
Levensduur van de batterijen
Ten tweede gaan de onderzoekers uit van een levensduur van tien jaar voor loodzuur batterijen. Voor de zonnepanelen nemen ze een levensduur van 20 jaar, wat betekent dat ze twee generaties batterijen in de levenscyclusanalyse opnemen. Een levensduur van tien jaar is bijzonder optimistisch voor een loodzuur batterij — dat geven de wetenschappers ook toe. De meeste andere levenscyclusanalyses gaan uit van een levensduur van drie of vijf jaar. [5, 6] Aangezien de productie van de batterij goed is voor ongeveer 50% van de emissies en het energieverbruik van een zonne-installatie, heeft de levensduur ervan een grote invloed op de duurzaamheid van het hele systeem.
——————————————————————————————————–
Een zonne-installatie met loodzuur batterijen kost twee keer zoveel energie en CO2 als conventionele elektriciteit
——————————————————————————————————–
Als we een levensduur veronderstellen van vijf in plaats van tien jaar, en de andere parameters dezelfde houden, dan stijgen de emissies naar 198 en 233 gCO2e/kWh voor een zonnestraling van respectievelijk 1.700 en 1.000 kWh/m2/jaar. De duurzaamheid van een aan het net verbonden zonne-installatie neemt toe naarmate de levensduur van de zonnepanelen stijgt, aangezien de geïnvesteerde energie en CO2 over een langere periode kunnen worden gespreid. Met een off-grid systeem wordt dat effect tegengewerkt door het feit dat er extra batterijen in rekening moeten worden gebracht. De aanname van een levensduur van 30 jaar voor de zonnepanelen verandert dan ook nauwelijks iets aan de totale emissies van het systeem.
Energieopslag met lithium-ion batterijen, capaciteit van 6.6 kWh. Bosch Power Tec.
Ten derde gaan de onderzoekers ervan uit dat alle componenten — zonnecellen, batterijen, elektronica — worden gemaakt in Spanje, terwijl we in het vorige artikel hebben gezien dat de productie van zonne-systemen ondertussen naar China is verhuisd. De gemiddelde koolstofintensiteit van het elektriciteitsnet in Spanje is 2,7 keer lager dan in China. Als we de emissies van alle componenten vermenigvuldigen met 2,7, dan resulteert dat in een uitstoot van 353 en 471 gCO2e/kWh voor een zonnestraling van respectievelijk 1.700 en 1.000 gCO2e/kWh.
Dat komt ongeveer overeen met de emissies van een aardgascentrale. Gaan we uit van een levensduur voor de batterij van 5 in plaats van 10 jaar, dan stijgen de emissies naar 513 en 631 gCO2e/kWh voor een zonnestraling van respectievelijk 1.700 en 1.000 kWh/m2/jaar, en komen we in de buurt van de emissies van een efficiënte steenkoolcentrale.
Hoewel de wetenschappers ook vertrekken van een aantal veronderstellingen die minder optimistisch zijn, is het klaar en duidelijk dat een off-grid systeem met loodzuur batterijen niet duurzaam is. Er wordt meer energie verbruikt en er worden meer broeikasgassen geproduceerd dan wanneer er elektriciteit van het netwerk wordt geplukt — zeker in België en Nederland. Alleen in vergelijking met een dieselgenerator kan zo’n systeem voordelig zijn, wat een off-grid systeem met batterijen dus wel een optie maakt voor afgelegen gebieden die geen toegang hebben tot de elekriciteitsinfrastructuur.
Duurzaamheid van lithium-ion batterijen
Als we de loodzuur batterijen vervangen door lithium-ion batterijen, dan ziet de duurzaamheid van een onafhankelijke zonne-energiecentrale er meteen een stuk beter uit. Nochtans is dat op het eerste gezicht helemaal niet het geval, aangezien de productie van een lithium-ion batterij bijna dubbel zoveel energie kost als de productie van een loodzuur batterij. Volgens de meest recente levenscyclusanalyses — gericht op energieopslag in elektrische auto’s — vraagt de productie van een lithium-ion batterij tussen de 1,4 en 1,87 MJ/wh [7, 8, 9], terwijl de productie van een loodzuur batterij tussen de 0,87 en 1,19 MJ/Wh bedraagt. [9, 4]
——————————————————————————————————–
De productie van een lithium-ion batterij kost meer energie dan de productie van een loodzuur-accu, maar de levensduur en efficiëntie zijn hoger
——————————————————————————————————–
Langs de andere kant is er bij het gebruik van lithium-ion batterijen minder opslagcapaciteit nodig, zodat het hogere energieverbruik tijdens de productie wordt geneutraliseerd. Voor een lange levensduur vereist een loodzuur accumulator een beperkte “diepontlading” (DoD). Als een loodzuur batterij volledig ontladen wordt (een DoD van 100%), dan wordt de levensduur erg kort (300 tot 800 cycli, of ongeveer 1 tot 2 jaar). [9]
De levensduur stijgt naar 400 tot 1.000 cycli (1-3 jaar) bij een DoD van 80%, en tot 900 tot 2.000 cycli (2,5-5,5 jaar) bij een DoD van 33%. Dat betekent dat een loodzuur accusysteem overgedimensioneerd moet worden om een aanvaardbare levendsuur te bereiken. Er is bijvoorbeeld drie keer meer batterijcapaciteit nodig bij een DoD van 33%, omdat twee derde van de capaciteit niet kan worden gebruikt. [9]
E3DC lithium-ion batterij. Foto: Thomas Salzmann.
Hoewel de levensduur van een lithium-ion batterij ook afneemt naarmate de DoD toeneemt, is dat effect minder sterk dan bij loodzuur-accu’s. Een lithium-ion batterij gaat 3.000 tot 5.000 cycli mee (8-14 jaar) bij een DoD van 100%, 5.000 tot 7.000 cycli (14-19 jaar) bij een DoD van 80% en 7.000 tot 10.000 cycli (19-27 jaar) bij een DoD van 33%. Een lithium-ion batterij voor stationaire toepassingen heeft daarom meestal een DoD van 80%, terwijl dat voor loodzuuraccu’s meestal 33 of 50% is. [9]
In de hierboven besproken levenscyclusanalyse van het Spaanse systeem, is er voor drie dagen autonomie 41 kWh opslagcapaciteit nodig (3 x 13.8 kWh per dag). Aangezien de DoD 33% bedraagt, moet deze waarde vermenigvuldigd worden met drie, wat resulteert in 123 kWh batterijen. Zouden we de loodzuuraccu’s vervangen door lithium-ion accu’s met een DoD van 80%, dan is slechts 50 kWh batterijcapaciteit nodig — 2,5 keer minder.
Houden we ook rekening met het verschil in levensduur, dan wordt het voordeel van lithium-ion nog groter. Als we uitgaan van een levensduur van 20 jaar voor de zonnecellen en een DoD van 80% voor de batterijen, dan zullen de lithium-ion accu’s ongeveer evenlang meegaan als de zonnepanelen. Daarentegen moeten de loodzuuraccu’s twee tot vier keer worden vervangen over die 20 jaar. Zo wordt het verschil in energieverbruik voor de productie van de verschillende types batterijen nog groter. In de Spaanse levenscyclusanalyse is er een totale batterijcapaciteit nodig van 240 kWh over een levensduur van 20 jaar, terwijl er bij inzet van lithium-ion batterijen geen vervanging van de batterijen nodig is. Bijgevolg is de totale capaciteit aan batterijen die over de gehele levensduur van het systeem moet worden geproduceerd, zes keer kleiner voor lithium-ion dan voor loodzuur.
——————————————————————————————————–
De totale capaciteit aan batterijen die over de gehele levensduur van het systeem moet worden geproduceerd, is zes keer kleiner voor lithium-ion dan voor loodzuur
——————————————————————————————————–
Gaan we uit van de meest optimistische waarden voor het energieverbruik tijdens de productie — 0,87 MJ/Wh voor loodzuur en 1,4 MJ/Wh voor lithium-ion, en vervolgens die cijfers vermenigvuldigen met de totale batterijcapaciteit over 20 jaar (248.000 Wh voor loodzuur en 42.000 Wh voor lithium-ion), dan komen we uit bij een totale productie-energie van 60 MWh voor loodzuur (de waarde in de originele levenscyclusanalyse) en slechts 16,5 MWh voor lithium-ion. Conclusie: de energie die nodig is voor het vervaardigen van de batterijen is 3,6 keer lager voor lithium-ion dan voor loodzuur.
Nog een voordeel van lithium-ion batterijen is dat ze een hogere efficiëntie hebben dan loodzuur accu’s: 85-95% tegenover 70-85%. [9] Aangezien efficiëntieverlies in de batterijen gecompenseerd moet worden door een hogere input van energie, zijn er bij het gebruik van lithium-ion batterijen dus minder zonnepanelen nodig om evenveel energie te produceren. In de originele levenscyclusanalyse zijn er 4.2 kW zonnepanelen nodig (35m2) om 13.8 kWh per dag op te wekken. Als we aannemen dat loodzuuraccu’s 77% efficient zijn, en lithium-batterijen 90% efficiënt, dan zou de keuze voor lithium-ion betekenen dat de capaciteit van de zonnepanelen kan worden teruggebracht van 4.2 naar 3.55 kW.
We beschikken nu over alle gegevens om de broeikasgasemissies te berekenen per kWh elektriciteit afkomstig van een zonne-energie installatie met energieopslag in lithium-ion batterijen.
Resultaten
In de Spaanse levenscyclusanalyse zijn de batterijen en de zonnecellen (inclusief de draagstructuur) goed voor respectievelijk 59 en 62 gCO2e/kWh. De rest van de componenten voegt nog eens 10 gCO2e/kWh bij, wat resulteert in een totaal van 131 gCO2e/kWh. Als we de loodzuuraccu’s vervangen door lithium-ion accu’s, dan dalen de emissies voor de batterijen van 59 naar 20 gCO2e/kWh. Omwille van de hogere efficiëntie van de lithium-ion batterijen dalen de emissies van de zonnepanelen van 62 naar 55 gCO2e/kWh. Dat brengt de totale emissies op 85 gCO2e/kWh, vergeleken met 131 gCO2e/kWh voor een gelijkaardig systeem met loodzuur batterijen.

Een lithium-ion batterij met een opslagcapaciteit van 5 kWh. Foto: Powertech Systems.
Dit resultaat is wel afhankelijk van de optimistische veronderstellingen van de onderzoekers; met name een zonnestraling van 1.932 kWh/m2/jaar, en productie van alle componenten in Spanje. Als we de zonnestraling instellen op 1.700 kWh/m2/jaar, dan stijgen de emissies naar 92,5 gCO2/kWh (in de veronderstelling dat de batterijcapaciteit dezelfde blijft). Gaan we uit van een zonnestraling van 1.000 kWh/m2/jaar, het gemiddelde in onze streken, dan stijgen de emissies tot 123,5 gCO2/kWh. Als we daarbij ook aannemen dat de zonnecellen (maar niet de batterijen en de andere componenten) worden geproduceerd in China, wat hoogstwaarschijnlijk het geval is, dan stijgen de emissies naar respectivelijk 155 en 217 gCO2e/kWh voor een zonnestraling van 1.700 en 1.000 kWh/m2/jaar.
Conclusie: lithium-ion batterijopslag maakt off-grid zonne-energie minder koolstofintensief dan conventionele elektriciteit in de meeste westerse landen, zelfs als de zonnepanelen in China worden geproduceerd. Maar het voordeel van zonne-energie wordt dan wel heel erg klein: de emissies berdragen slechts de helft van een doorsnee aardgascentrale. Dat beperkte voordeel heeft een belangrijke invloed op de snelheid waarmee zonne-energie op een duurzame manier kan groeien — het onderwerp van een volgend artikel. Of er voldoende lithium beschikbaar is voor een grootschalige ontplooiing van batterijen, is natuurlijk nog een andere vraag die beantwoord moet worden.
Batterijen produceren met zonne-energie
Eén manier om de duurzaamheid van batterijopslag te verbeteren is het gebruik van hernieuwbare energie in het productieproces. Zo kondigde Tesla Energy aan dat de “GigaFactory”, een fabriek in aanbouw voor de productie van lithium-ion batterijen, zal worden aangedreven door hernieuwbare energie. [10, 11] Om die bewering te ondersteunen, publiceerde Tesla een illustratie van de fabriek waarbij het volledige dak bedekt is door zonnepanelen, aangevuld met een paar dozijn windturbines in de verte.
——————————————————————————————————–
De met zonnepanelen bedekte “GigaFactory” van Tesla is een schoolvoorbeeld van greenwashing
——————————————————————————————————–
Het probleem met deze voorstelling van zaken is dat het fabricageproces in de GigaFactory slechts een klein deel van de gehele productiecyclus uitmaakt. Er wordt veel meer energie verbruikt tijdens de materiaalproductie, die niet in de fabriek plaatsvindt. Volgens de Tesla zou de GigaFactory 50 GWh batterijen produceren tegen 2020. Aangezien de productie van 1 kWh lithium-ion batterijen 400 kWh energie kost, komt de productie van 50 GWh batterijen neer op een energieverbruik van 20.000 GWh per jaar.
Als we uitgaan van een zonnestraling van 2.000 kWh/m2/jaar en een efficiëntie voor de zonnepanelen van 15%, dan zou 1 m2 zonnepanelen maximaal 295 kWh per jaar energie opleveren. Dat betekent dat er minstens 6.800 hectare zonnepanelen nodig zijn om het volledige productieproces van batterijen op hernieuwbare energie te doen draaien, terwijl de zonnepanelen op het dak slechts 1 tot 40 hectare in beslag nemen (er is tegenstrijdige informatie over hoe groot de fabriek in aanbouw nu eigenlijk wordt).
Hoewel de bewering van Tesla Energy dus misschien feitelijk accuraat is (“onze fabriek draait op hernieuwbare energie”), gaat het hier om een duidelijk geval van greenwashing. Er wordt een idee gecreëerd dat de batterijen door middel van zonne-energie en windenergie worden geproduceerd, terwijl de meeste energie in het complete productieproces gewoon afkomstig is van fossiele brandstoffen.
Smart Grids
Er zijn nog andere manieren om de duurzaamheid van energiesoplag in batterijen te verbeteren. Deze oplossingen veronderstellen meestal dat het zonne-systeem gekoppeld blijft aan de bestaande elektriciteitsinfrastructuur, ook al is er sprake van een (mogelijke kleinere) opslagcapaciteit op de plaats van energieproductie. Op die manier kunnen batterijen het netwerk beter in balans houden, door vraag en aanbod van energie beter op elkaar af te stemmen.
Het elektriciteitsnetwerk moet afgestemd worden op de grootst mogelijke piekvraag, en gedecentraliseerde batterijopslag kan betekenen dat er minder energiecentrales nodig zijn om dat te bereiken. Aan het net gekoppelde, centraal gestuurde energieopslag kan er ook voor zorgen dat het aandeel van hernieuwbare energie kan stijgen zonder het netwerk uit balans te brengen. Maar natuurlijk moet ook deze “smart grid” aanpak onderworpen worden aan een levenscyclusanalyse, inclusief alle elektronische componenten.
Kris De Decker
![]()
——————————————————————————————————–
Meer artikels over zonne-energie:
- Een huishouden op gelijkstroom? Een DC netwerk maakt een zonne-installatie tot 30% efficiënter
- De Chinese zonnekas: een alternatief voor de glastuinbouw?
- De fruitmuur: stadslandbouw in de 17de eeuw
- Zonnepanelen: steeds goedkoper, maar ook minder duurzaam
- Draait de industrie straks op geconcentreerd zonlicht?
——————————————————————————————————–
Bronnen:
[1] Energy Payback for Energy Systems Ensembles During Growth (PDF), Timothy Gutowski, Stanley Gershwin and Tonio Bounassisi, IEEE, International Symposium on Sustainable Systems and Technologies, Washington D.C., May 16-19, 2010
[2] “Current State of Development of Electricity-Generating Technologies: A Literature Review“, Manfred Lenzen, Energies, Volume 3, Issue 3, 2010.
[3] “Solar Power & Energy Storage: Policy Factors vs. Improving Economics” (PDF), Morgan Stanley Blue Paper, July 28, 2014
[4] “Life cycle assessment study of a 4.2kWp stand-alone photovoltaic system”, R. García, in “solar energy“, september 2009.
[5] “Optimal Sizing and Life Cycle Assessment of Residential Photovoltaic Energy Systems With Battery Storage“, A. Celik, in “Progress in Photovoltaics: Research and Applications”, 2008.
[6] “Energy pay-back time of photovoltaic energy systems: present status and prospects“, E.A. Alsema, in “Proceedings of the 2nd World Conference and Exhibition on photovoltaics solar energy conversion”, July 1998.
[7] “Towards greener and more sustainable batteries for electrical energy storage“, D. Larcher and J.M. Tarascon, Nature Chemistry, November 2014
[8] “Application of Life-Cycle Assessment to Nanoscale Technology: Lithium-ion Batteries for Electric Vehicles” (PDF), Environmental Protection Agency (EPA), 2013
[9] “Energy Analysis of Batteries in Photovoltaic systems. Part one (Performance and energy requirements)” (PDF) and “Part two (Energy Return Factors and Overall Battery Efficiencies)” (PDF). Energy Conversion and Management 46, 2005.
[10] “Construction of Tesla’s $5B solar-powered Gigafactory in Nevada is progressing nicely“, Michael Graham Richard, Treehugger 2014
[11] “Tesla’s $5bn Gigafactory looks even cooler than expected, will create 22,000 jobs“, Michael Graham Richard, Treehugger 2015
——————————————————————————————————–
|
// http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js |





Geef een reactie op Jan Reactie annuleren