Het autosalon dat vandaag van start gaat, staat volledig in het teken van het milieu. Als we de autofabrikanten (en een flink deel van de pers)
mogen geloven, zijn auto’s straks een volkomen onschadelijke technologie – te
vergelijken met een fiets of een paar rolschaatsen. Want de automobiel van de
toekomst rijdt op biobrandstoffen, elektriciteit, perslucht of waterstof. Maar
zelfs als dat ooit werkelijkheid wordt, blijft de auto allesbehalve
milieuvriendelijk. (Illustratie: een elektrische auto uit 1899).
——————————————————————————————————–
|
// http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js // http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js |
——————————————————————————————————–
Er wordt vaak gezegd dat
autofabrikanten en olieproducenten het onderzoek naar alternatieve
brandstoffen saboteren. Maar het grootste obstakel voor groene auto’s
is de fysica. Het fundamentele probleem is dat alle alternatieve
brandstoffen uiteindelijk het resultaat zijn van een raffinage- of omzettingsproces
dat draait op fossiele brandstoffen.
Waterstof, elektriciteit of perslucht moeten
allemaal gefabriceerd worden en dat proces kost meer energie dan de raffinage
van autobrandstof. Zolang we niet over een duurzame elektriciteitsproductie
beschikken, verandert een auto op waterstof, perslucht of elektriciteit dus
niets aan de uitstoot van het verkeer. Tenzij dan in de statistieken: de
luchtvervuiling en C02 die nu aan het wegtransport worden toegeschreven, zullen
dan in de kolom van de energieproductie worden ondergebracht.
Alternatieve brandstoffen
In principe zou je alternatieve brandstoffen met zonne-energie,
windenergie of waterkracht kunnen aanmaken, maar het aandeel hernieuwbare
energiebronnen is (zowel op nationaal als op globaal niveau) nog altijd
belachelijk laag. Het is al een enorme uitdaging om de bestaande
elektriciteitsproductie te verduurzamen – en als alle auto’s op alternatieve
brandstoffen gaan rijden, zullen we nog veel extra elektriciteitscentrales moeten
bijbouwen.
Met biobrandstoffen duikt een ander obstakel op: er is bijlange niet
genoeg plantaardig materiaal op de planeet aanwezig opdat biobrandstof een
betekenisvolle rol kan spelen – tenzij we alle bossen opstoken en alle
landbouwgrond volplanten met energiegewassen. (© Illustratie : pilllpat)
6.000 batterijen
Energiecentrales zijn efficiënter dan automotoren, en een elektromotor heeft een hoger rendement dan een
verbrandingsmotor. Daar zit dus een potentiele milieuwinst in, zelfs al wordt de
elektriciteit opgewekt door fossiele brandstoffen. Maar daar staat een nadeel
tegenover: een massale hoeveelheid afgedankte batterijen.
——————————————————————————————————–
“Met
een elektrische auto worden de luchtvervuiling en de CO2 die nu aan het
wegtransport worden toegeschreven, in de kolom van de energieproductie
ondergebracht.”
——————————————————————————————————–
De ‘brandstoftank’
van een elektrische auto bestaat uit honderden aan elkaar geschakelde batterijen, elk daarvan te vergelijken met de
batterij van een mobiele telefoon (de Tesla Roadster, een elektrische sportwagen, heeft er meer dan 6.000). Na een jaar of twee moeten die
allemaal vervangen worden, en veel eerder al neemt de opslagcapaciteit ervan
zienderogen af. Waterstofauto’s kennen een vergelijkbaar probleem met
brandstofcellen.
Trolleybus en botsauto’s
De milieuscore van een elektrische trein is ook afhankelijk van de manier waarop die elektriciteit werd opgewekt. Maar een trein (of tram) kent niet het probleem van opslag van elektriciteit omdat hij door de
hoogspanningsleiding continue van stroom wordt voorzien. Ook de botsauto’s op de kermis en de trolleybus in Gent hebben geen batterij nodig. De elektrische auto is de “draadloze” variant van de trolleybus, en daar zit het fundamentele probleem van de technologie. Omdat de bewegingsvrijheid van een auto niet wordt beperkt door een op voorhand vastgelegd traject, moet de elektriciteit worden opgeslagen.
De opslag van energie geeft ook moeilijkheden op het gebied van veiligheid (explosie en brand) en autonomie: met een elektrische auto geraak je hooguit 200 kilometer ver, en vervolgens moet je auto urenlang worden opgeladen. De autonomie van een waterstofauto is beperkt omdat het gas
veel ruimte inneemt. Voor waterstof, perslucht en biobrandstoffen moet bovendien een
geheel nieuwe tank-infrastructuur worden uitgebouwd.
E-positief rijden
De beperkte autonomie van een elektrische auto kan worden verbeterd door de prestaties en het gewicht van auto’s fors te verminderen. Maar dat zou het uiterlijk van de auto ingrijpend veranderen (zie bijvoorbeeld hiernaast de Aptera), tegengesteld aan de nu bestaande trend van steeds snellere en zwaardere auto’s. In zijn huidige vorm is de auto ondenkbaar zonder de verbrandingsmotor. Het is geen toeval dat de elektrische auto in het begin van de twintigste eeuw uit de markt werd geduwd. Auto’s met een verbrandingsmotor waren veel sneller en hadden een veel grotere autonomie.
Bijzonder ironisch in dat verband is de nadruk die de auto-industrie nu
legt op het zogenaamde “e-positief rijden”
(een project van de automobielfederatie Febiac, “in afwachting van auto’s op waterstof en
elektriciteit”).
——————————————————————————————————–
“Het probleem met milieuvriendelijke technieken is dat de
fabrikanten ze inzetten om hun wagens steeds sportiever en zwaarder te maken zonder
dat het verbruik stijgt.“
——————————————————————————————————–
Volgens het proefproject met 170 gezinnen brengt een ecologische rijstijl een brandstofbesparing op van gemiddeld 7,5 procent. Dat is uiteraard een goede zaak. Maar de mensen een
gezapige rijstijl aanpraten en ze tegelijk steeds zwaardere en agressievere auto’s onder hun gat schuiven, is ronduit hypocriet. Een BMW van vijftien jaar oud is een slome bak tegenover een klein Fordje van vandaag.
Hetzelfde geldt voor technieken zoals het terugwinnen van (elektrische) energie uit het remmen. Knap, maar er valt veel meer milieuwinst te behalen als je de prestaties en het gewicht van de wagens naar beneden haalt. En daar is geen spitstechnologie voor nodig. Het probleem met milieuvriendelijke technieken is dat de fabrikanten ze inzetten om hun wagens steeds sportiever en zwaarder te maken zonder dat het verbruik stijgt.
Milieuvriendelijk?
Volgens de autofabrikanten wordt de milieuschade van auto’s
overdreven. Schepen veroorzaken bijna evenveel luchtvervuiling, zo luidt het, maar daar kraait geen haan naar. Die kritiek is niet geheel onterecht. Maar de milieuschade van de auto is niet alleen het gevolg van uitlaatgassen. Zelfs
als auto’s straks echt op water of lucht gaan rijden, dan nog kunnen ze onmogelijk milieuvriendelijk genoemd worden. Want de auto is ook een van de grootste vijanden van fauna en flora.
Alleen al in Vlaanderen doden auto’s vier miljoen wilde
dieren per jaar, muizen en insecten niet meegerekend. Dat zijn er 500 per uur of bijna 14 per kilometer weg. Het betonneren van het grondgebied voor de aanleg van wegen en parkings zorgt niet alleen voor het verdwijnen van natuur, maar ook voor overstromingen en grondwatertekorten omdat het regenwater niet meer in de bodem kan doordringen. De auto is daarbij niet alleen milieu- maar ook mensonvriendelijk. Zoals bekend doden auto’s ook veel mensen, maken ze veel lawaai (en als ze dat niet meer zouden doen, zullen ze nog meer voetgangers doden) en eisen ze zo goed als alle openbare ruimte op – met alle sociale gevolgen van dien.
(© illustratie: plan59)
Heilige koe
Gezien de lijst problemen die door de auto wordt
veroorzaakt, is het opmerkelijk dat geen enkele politieke partij of actiegroep pleit voor het tot schroot vermalen van het gehele wagenpark. Dat wordt algemeen als onrealistisch beschouwd, erger nog: het is heiligschennis. Nochtans is de automobiel geen levensnoodzakelijke technologie, verre van. Er zijn andere vervoersmiddelen beschikbaar, die een enorme impuls zouden krijgen als de auto uit het straatbeeld zou verdwijnen. Want de kwaliteit van het openbaar vervoer wordt voornamelijk beperkt door het feit dat de auto alle plaats opeist. Fietsen en wandelen is ook al geen lolletje, net omdat er zoveel auto’s rondrijden en geparkeerd staan. Als het over India en China gaat, zijn we het er allemaal over eens dat ze een foute keuze maken door massaal over te stappen naar de auto – waarom trekken we diezelfde conclusie hier dan
niet?
——————————————————————————————————–
“Andere
vervoersmiddelen zouden een enorme impuls krijgen als de auto
uit het straatbeeld zou verdwijnen.“
——————————————————————————————————–
Zelfs de groene partijen durven het niet aan om de auto in
vraag te stellen. Ze komen niet verder dan wat slappe
slogans over het “ontmoedigen” van het autogebruik en het “stimuleren” van het
openbaar vervoer en de fiets. Zonder enig resultaat, want ondertussen gaat de
opmars van de automobiel verder.
In 2007 werd de kaap van 5 miljoen
personenwagens in België overschreden – begin jaren negentig waren dat er 4
miljoen. Ook het Belgische wegennet dijt nog altijd uit. In 2005 bedroeg de
lengte ervan 151.372 kilometer, 805 kilometer meer dan het jaar voordien.
Tussen 1995 en 2005 kwam er maar liefst 8.197 kilometer weg bij in België. En
het aantal voertuigkilometers (de afstand die al die auto’s over al die wegen afleggen)
steeg van 35 miljard in 1990 naar bijna 46 miljard in 2006.
Meer auto’s, meer wegen, meer kilometers. Een echt groen autosalon probeert die trend om te buigen.
© Kris De Decker
|
// http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js |
——————————————————————————————————–
Lees meer op Lowtech Magazine :
- Trolleybussen en trolleytrucks : elektrisch transport voor een koopje
- Snelheid vreet
energie : als we de gemiddelde snelheid van alle vervoersmiddelen halveren,
zou het globale brandstofverbruik met 75 procent dalen - Waarom de elektrische auto geen toekomst heeft : Snelle oplaadtijden voor elektrische auto’s worden enthousiast
onthaald, maar ze leiden tot enorme pieken in het
elektriciteitsverbruik. - Vrachtwagens met trappers : een nieuwe generatie vrachtfietsen
- De file voorbij : afscheid van het automobilisme
- Pedaalkracht voor macho’s : de fiets als statussymbool
- Snelwegen voor fietsers: in één ruk van A naar B
- Auto’s op gebakken lucht : na de hype over waterstof, is er nu de auto op lucht
- Vliegende auto’s : een SUV is straks helemaal passé
- Een wereld zonder vrachtwagens : ondergronds transport door buisleidingen
- Laat de algen met rust : de tweede generatie biobrandstoffen is nog erger dan de eerste
- Zachte auto’s voor zwakke weggebruikers : pechvogels die voor onze wielen opduiken, kunnen op weinig genade rekenen
- Houtgasauto’s : rijden op brandhout
Blijf op de hoogte via nieuwe berichten via e-mail, feed, twitter of facebook.
www.lowtechmagazine.be 
Plaats een reactie