Categorie: Voorpagina
-
Siemens herontdekt de elektrische vrachtwagen met bovenleiding
Het Duitse ingenieursbedrijf Siemens voert proefprojecten uit met trolleytrucks – een technologie die meer dan honderd jaar oud is. De onderneming kondigde dat aan op het Electrical Vehicle Symposium in Los Angeles. Het eHighway concept bestaat uit een combinatie van elektrisch aangedreven vrachtwagens met pantograaf en een infrastructuur van bovenleidingen. Siemens testte het systeem al…
-
Van passiefhuis naar passiefstad
Een passiefhuis is een gebouw dat door een uitgekiend ontwerp verwarmd en gekoeld kan worden zonder het gebruik van fossiele brandstoffen. In plaats daarvan worden de warmte van de zon en de verkoeling van de wind optimaal aangewend. Architecten hebben wereldwijd het nut aangetoond van passiefhuizen, maar de vraag die tot nu toe nauwelijks werd…
-
Een lowtech koelkast voor groenten en fruit
Veel voedsel dat we in de koelkast bewaren, hoort er eigenlijk niet in thuis. Dat geldt voornamelijk voor verschillende soorten fruit en groenten. Jihyun Ryou, een Koreaanse die afstudeerde aan de Nederlandse Design Academy in Eindhoven, ging luisteren naar oudere mensen en vertaalde hun kennis over het bewaren van voedsel in een hedendaags design dat…
-
Het geniale ontwerp van de Chinese kruiwagen
De Chinese kruiwagen speelt een belangrijke rol in de transportgeschiedenis van het Oosten. Terwijl de Europese kruiwagen enkel werd ingezet voor het vervoer van vracht op zeer korte afstand, was de Chinese kruiwagen eeuwenlang een universeel voertuig voor het transport van zowel goederen als passagiers op veel grotere afstanden. Bij de Chinese kruiwagen – die…
-
Made in Vlaanderen: een garderobe uit eigen streek
Een lokale, veerkrachtige economie draait om meer dan alleen maar voedsel en energie. Rebecca Burgess stampte in Californië op een jaar tijd een alternatieve, regionale distributieketen voor textiel en kleding uit de grond. Dankzij een uniek verbond van landbouwers, herders, ontwerpers, kleermakers en consumenten werd de geglobaliseerde textiel- en mode-industrie een hak gezet. Hetzelfde systeem…
-
Televisie verovert het landschap: de opmars van het digitale billboard
Nu televisies in de huiskamer niet nog groter kunnen worden, duikt de breedbeeldtelevisie op in het landschap. Digitale reclameborden zijn een buitenkans voor adverteerders en reclameverkopers. De LED-schermen tonen geanimeerde advertenties die geen enkele consument kan negeren, wegzappen of uitschakelen. Eindelijk wat kleur in het landschap. Een digitaal reclambord in Nederland, met een schermoppervlak van…
-
Zo reis je gratis met het openbaar vervoer
Automobilisten kunnen steeds makkelijker snelheidscontroles omzeilen dankzij nieuwe communicatietechnologie. In Barcelona worden vanaf deze maand soortgelijke middelen ingezet voor het ontlopen van controles op zwartrijden met het openbaar vervoer. Wie zich aansluit bij “Memetro” kan ten allen tijde via zijn of haar smartphone zien waar er controleurs rondlopen. Bovendien wordt met de opbrengsten van het…
-
De landbouwmachines van de toekomst?
De kleinschalige, organische landbouw is te verkiezen boven de grootschalige, geïndustrialiseerde roofbouw die in de loop van de twintigste eeuw de norm is geworden in de westerse wereld – en die steeds vaker wordt opgedrongen aan landen waar wel nog traditionele landbouw wordt bedreven. Het nadeel is dat duurzame landbouw per definitie meer handenarbeid vraagt,…
-
Insectenvlees: een alternatief voor vegetarisme?
De consumptie van vlees krijgt steeds meer kritiek vanuit ecologische hoek. Een mogelijk antwoord daarop is de kweek van insectenvlees, die een stuk milieuvriendelijker belooft te zijn dan de industriële kweek van varkens, koeien of kippen. Hoewel insecten door miljoenen mensen als een lekkernij worden beschouwd, met name in veel tropische landen, zijn ze bij…
-
Duizend jaar fossiele brandstoffen (2): de teerzanden van Vlaanderen en Nederland
Vlaanderen en Nederland bouwden tussen 1100 en 1700 een vooruitstrevende economie op die in belangrijke mate gebaseerd was op turf – een inferieure fossiele brandstof die vlak onder het aardoppervlak wordt gevonden. De evolutie van de turfwinning kent opvallende gelijkenissen met de ontginning van fossiele brandstoffen vandaag. Toen de makkelijkst ontginbare reserves waren uitgeput, ontwikkelden…
-
Duizend jaar fossiele brandstoffen: de vergeten geschiedenis van turf en steenkool
De geschiedenis van energie wordt meestal als volgt samengevat: van de Oudheid tot het begin van de Industriële Revolutie maakte de mens gebruik van biomassa, zon, wind en menselijke en dierlijke arbeid. Vervolgens werden al deze hernieuwbare energiebronnen vervangen door fossiele brandstoffen: eerst steenkool, daarna olie en gas. Hoewel deze historische samenvatting globaal genomen correct…
-
Elektrisch vliegtuig twee keer zuiniger dan elektrische auto
Een prijskamp van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft een elektrisch vliegtuig opgeleverd dat het equivalent van 1,18 liter benzine per 100 kilometer verbruikt. Daarmee is het elektrische vliegtuig een stuk efficiënter dan de elektrische auto. De Nissan Leaf verbruikt volgens dezelfde berekeningsmethode het energie-equivalent van 2,38 liter benzine per 100 kilometer – ruim twee keer…
-
Leven zonder koel- en vrieskast (1): maak een zonnedroger voor de tuin of het balkon
Wie het elektriciteitsverbruik fors omlaag wil krijgen, stoot uiteindelijk op de problemen die koelkast en vrieskast heten. Zelfs nieuwe en zuinige modellen verbruiken samen al gauw 1 kWh per dag. Gelukkig bestaan er heel wat alternatieven voor deze meestal als onmisbaar beschouwde modern apparaten. In een eerste artikel verkennen we de zonnedroger, waarmee kruiden, groenten,…
-
Windenergie kan slechts fractie van wereldwijde energieverbruik leveren
Er is geen gebrek aan ambitieuze plannen voor de grootschalige inzet van windturbines. In eerdere artikels hebben we daar al een aantal vraagtekens bij geplaatst. Een van de problemen is dat windturbines en windparken wind “stelen” van elkaar, met het gevolg dat ze veel verder uit elkaar zouden moeten worden geplaatst dan in die grootse…
-
Fiets met trapondersteuning gebruikt vliegwiel in plaats van batterij
// http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js Een fiets met elektrische trapondersteuning zou ervoor kunnen zorgen dat meer mensen besluiten hun auto voortaan te laten staan. Dat geldt met name voor wie een heuvelachtig parcours aflegt en/of liever niet bezweet op het werk aankomt. Enige probleem is de batterij. De productie ervan kost aardig wat energie en milieuvervuiling. Bovendien moet…
-
Open source energieproductie: de Solar Fire P32
De kapitaalkosten van thermische zonnecentrales dalen snel als gevolg van een aantal recente innovaties gericht op het vereenvoudigen van de technologie. Het spectaculairste voorbeeld is de Solar Fire P32, een zonnecollector die in in 2010 werd ontwikkeld door de Franse NGO “The Solar Fire Project”. Het is een open source ontwerp – de plannen zijn…
-
Draait de industrie straks op geconcentreerd zonlicht?
De discussie over hernieuwbare energie is vrijwel volledig gericht op de productie van elektriciteit. Maar de energie die we het meest nodig hebben, is warmte. Om industriële processen aan te drijven – zoals het maken van chemicaliën, het produceren van metalen of het vervaardigen van microchips – hebben we een hernieuwbare bron van thermische energie…
-
Zonne-energie maakt oliewinning goedkoper
De zon is een duurzame bron van energie die het gebruik van fossiele brandstoffen op zijn minst gedeeltelijk kan vervangen. Helaas heeft ook de olie-industrie het potentieel van zonne-energie ontdekt. Door het gebruik van geconcentreerd zonlicht kunnen olievelden die nu als uitgeput worden beschouwd, toch verder ontwikkeld worden. Of hoe de technologische verbeteringen op het…
-
Moderne architectuur uit afvalmateriaal
Een modern huis bouwen kost veel energie. Het grootste deel daarvan zit in de productie en het transport van de bouwmaterialen: staal, beton, glas, baksteen. Omdat de energiekost van de bouw van een huis veel groter is dan het jaarlijkse energieverbruik (verwarming, koeling en elektriciteits-verbruik) duurt het vele tientallen jaren alvorens een energiezuinig huis een…
-
Links en updates — juni 2011
-
Verwarm je huis met een zonneboiler en een zwembad
Kees van der Geer stuurt ons een concept voor een verwarmingssysteem op zonne-energie en zou graag weten wat we ervan denken. “Dit artikel beschrijft een verwarmingssysteem op zonne-energie bestaande uit een heel grote zonnecollector, geschikt voor het verwarmen van een huis het hele jaar door en een warmtereservoir zo groot dat daarmee een week bewolkt…
-
In de schaduw van de koeltorens: atoomenergie in dichtbevolkte gebieden
Duitsland krijgt veel kritiek voor de geplande uitstap uit kernenergie. Het heet een emotionele beslissing te zijn, genomen uit electorale overwegingen en zonder dat er een goed werkend alternatief bestaat. Dat mag allemaal wel waar zijn, maar deze interactieve infografiek van de Duitse krant ‘Die Zeit’ laat ook zien dat de kernuitstap op basis van…
-
Een hightech keuken zonder elektriciteit
Elektrische keukenapparaten hebben een beperkte levensduur, wat een constante stroom aan afval met zich meebrengt. Bovendien moeten er steeds nieuwe apparaten worden gefabriceerd, wat veel energie en grondstoffen kost. Daarbij komt nog het elektriciteitsverbruik tijdens de bediening, en de herrie die de toestellen produceren. Het kan ook anders, zo bewijst het met de voet aangedreven…
-
De vergeten toekomst van de energiefiets
De mogelijke toepassingen van pedaalkracht gaan die van de fiets als transportmiddel ver te boven. Tijdens de jaren 1970 werd er veel onderzoek verricht naar energiefietsen die op een mechanische manier een groot aantal industriële machines, huishoudtoestellen en landbouwwerktuigen konden aandrijven. Als dat onderzoek zou worden verdergezet, aangevuld met de kennis en materialen van vandaag,…
-
Bouw je eigen energiefiets
Een pedaalaangedreven krachtbron in huis kan een waardevolle aanvulling zijn op andere hernieuwbare energiebronnen zoals zon en wind. Daarbij moet wel beseft worden dat het opwekken van elektriciteit erg inefficiënt is en dat het mechanisch aandrijven van apparaten — indien mogelijk — de voorkeur geniet. Hieronder vind je een verzameling links naar plannen voor de bouw…
-
Hoe milieuvriendelijk is de energiefiets?
Al trappend elektriciteit opwekken is goed voor je conditie, maar het ecologische voordeel is zeer twijfelachtig. Hoewel het menselijk lichaam niet erg efficiënt is in het omzetten van brandstof (voedsel) in energie, is dat niet het vraagstuk dat we hier willen aankaarten: mensen moeten nu eenmaal bewegen om gezond te blijven, en dus kunnen we…
-
Zit er te veel of te weinig olie in de grond?
Waarom is het hoge verbruik van olie en andere fossiele brandstoffen problematisch? Omdat we het klimaat beïnvloeden, zegt de ene. Omdat fossiele brandstoffen op dreigen te raken, zegt de andere. Als het over energie gaat, is er niet alleen onenigheid over de oplossingen. We zijn het evenmin eens over het probleem: is het “global warming”…
-
Kernenergie statistisch gezien nu tot 4,5 keer minder veilig dan vorige week
De belangenorganisaties voor kernenergie kunnen stapels documenten over de veiligheid van kerncentrales gaan herschrijven. Statistisch gezien ligt de kans op een ‘meltdown’ van een kerncentrale sinds de aardbeving in Japan flink hoger dan een week geleden. Als we de berekeningsmethoden van de kernindustrie hanteren – die tot nu toe werden gebruikt om aan te tonen…
-
Links en updates — maart 2011
Een nieuwe verzameling links naar doe-het-zelf projecten, online documentaires en rapporten, nieuwsberichten en meer. Na elke link staat afgekort ook de taal van de tekst of video vermeld. Bijkomende links of commentaar zijn altijd welkom in de reacties.
-
De gloeilamp is niet slecht voor het milieu
De verwachting dat efficiëntere verlichting tot een daling van het energieverbruik zal leiden, is gebaseerd op de veronderstelling dat we in de toekomst evenveel licht zullen produceren als vandaag. Een blik op de geschiedenis leert dat dit niet vanzelfsprekend is.
-
Isolatie: eerst het lichaam, dan het huis
Er zijn bibliotheken vol geschreven over het belang van isolatie voor woningen en over het rendement van verwarmingstoestellen. Maar over het besparingspotentieel van kleding wordt in wetenschappelijke en technische studies met geen woord gerept. Nochtans is er ook op dat vlak heel wat technologische vooruitgang geboekt. Moderne thermische onderkleding kan ervoor zorgen dat de thermostaat…
-
Van kabelbaan tot RopeCon: automatisch goederentransport voor een prikje
We gebruiken ze vandaag alleen nog maar om skiërs en snowboarders te vervoeren, maar tot een halve eeuw geleden was de kabelbaan een wijd verspreide methode voor het transport van goederen – niet alleen in de bergen maar ook op vlak terrein. De kabelbaan is één van de zuinigste transportmiddelen die er bestaan. Met de…
-
Moeten we energie rantsoeneren?
Zolang de vraag naar energie blijft stijgen, zetten energie-efficiënte producten en hernieuwbare energiebronnen geen zoden aan de dijk. Hogere energieprijzen kunnen het verbruik van fossiele brandstoffen terugschroeven, maar dat zou vooral de minst bedeelden treffen. Een socialer alternatief is een rantsoenering van energie. Wie zuinig is met energie, kan er zelfs een aardige cent mee…
-
Handboren en manuele boormachines: waar zijn ze gebleven?
We staan er niet bij stil: als we een gaatje willen boren, hoe klein ook, nemen we een elektrische boormachine ter hand. Maar tot een eind in de twintigste eeuw gebruikten we daar door spierkracht aangedreven machines voor. Die gesofistikeerde handboren, die op het eind van de negentiende eeuw werden ontwikkeld, betekenden een enorme sprong…
-
Liggen er straks nucleaire vrachtschepen in de havens van Antwerpen en Rotterdam?
Wie hoopt op een terugkeer van het zeilschip mag die droom weer opbergen. Het vrachtschip van de toekomst vaart op kernenergie. Net als een zeilschip produceert een nucleair schip geen luchtvervuiling, CO2 of lawaai. Maar het is niet afhankelijk van de wind, het kan veel sneller varen en het heeft een veel grotere laadcapaciteit. Een…
-
Duurzaam speelgoed voor hightech fetisjisten
Onze fascinatie voor spitstechnologie ligt aan de kern van vele hedendaagse problemen. Maar voorliefde voor gesofistikeerde techniek hoeft niet noodzakelijk te leiden tot nog maar eens een elektronisch gadget of een snelle sportwagen. Technisch vernuft kan ook resulteren in verbazingwekkende maar geheel schadeloze “automata”: meestal op menselijke spierkracht werkende machines die bijzonder complex kunnen zijn,…
-
Schipmolens: drijvende fabrieken op hernieuwbare energie
Het waterwiel was wereldwijd de belangrijkste energiebron van de middeleeuwen tot op het einde van de negentiende eeuw. Toen de kleinere rivieren verzadigd raakten, richtten middeleeuwse ingenieurs hun aandacht op de grote rivieren, wat uiteindelijk leidde tot de ontwikkeling van de stuwdam die we vandaag nog steeds kennen. Veel minder bekend zijn de tussenliggende stappen…
-
Opzichtige advertenties stuwen energieverbruik computer fors de hoogte in
Veel online media pakken tegenwoordig uit met opvallende advertenties: om aandacht schreeuwende, bewegende beelden, die soms ook nog eens over je hele scherm uitrollen als je er per ongeluk met je muiswijzer over zoeft. Dit soort publiciteit is niet alleen irritant voor de bezoekers. Uit tests blijkt dat de advertenties het energieverbruik van de computer…
-
Hernieuwbare energie op grote schaal is een illusie: er is een tekort aan grondstoffen
Een grootschalige introductie van hernieuwbare energie en elektrische auto’s botst op een fundamenteel bezwaar: een tekort aan energie en andere grondstoffen om de gewenste infrastructuur uit te bouwen. André Diederen, onderzoeker aan het Nederlandse TNO, sloopt in zijn zopas verschenen boek “Global Resource Depletion” de heilige huisjes van de ecotech-optimisten. Maar hij geeft ook hoop.
-
De velomobiel: hightech fiets of lowtech auto?
// http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js Ligfietsen met een “koetswerk” wekken een bevreemdend effect op. Ze zien er vaak even snel uit als een racewagen, maar dat zijn ze natuurlijk niet. Wel zorgen de ligpositie, het minimaal gewicht en de uitmuntende aerodynamica ervoor dat het voortstuwen van een “velomobiel” drie tot vier maal minder kracht vergt dan het rijden…
-
Hoeveel olie kost de productie van olie?
Het ontginnen van olie (en andere fossiele brandstoffen) kost steeds meer energie. Als die trend zich doorzet, zal er over 20 tot 30 jaar één vat olie nodig zijn om één vat olie op te halen. Olie kan dan niet langer als een energiebron worden beschouwd, ook al zit er nog een enorme voorraad in…
-
De machtsgreep van Wall Street: niet politici, maar bankiers regeren de wereld
De financiële wereld is op twintig jaar tijd veranderd van een relatief eenvoudig en nuttig systeem in een hightech monster dat niet langer het algemeen belang dient. Financiële ingenieurs hebben door middel van complexe en ondoorzichtige instrumenten een frauduleus piramidespel opgezet. Wij betalen de rekening. De sector is aan een dringende en ingrijpende afslanking toe.…
-
Weg met het gazon: prairietuinen, regentuinen, puintuinen en beestentorens
// http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js Een tuin heeft vaak weinig of niets met natuur te maken. Een gazon omzoomd met strak gesnoeide planten trekt nauwelijks dieren of insecten aan, vraagt veel onderhoud en heeft bestrijdingsmiddelen, kunstmest en drinkwater nodig. De Belgische vzw Mier pakt het verstandiger aan. Hun inspirerende tuinontwerpen zijn nagenoeg onderhoudsvrij, zuinig met water, bestand tegen…
-
Elektrische auto rijdt precies even ver als honderd jaar geleden
Elektrische motoren en batterijen zijn aanzienlijk verbeterd op honderd jaar tijd, maar de elektrische auto’s van vandaag hebben een actieradius die – in het beste geval – gelijk is aan die van hun voorgangers aan het begin van de twintigste eeuw.
-
Voorbij de blokhut: bouwen met volledige bomen
De stammen en takken van bomen kunnen de vreemdste vormen aannemen als de natuur haar gang kan gaan. Maar omdat de houtindustrie rechte planken wil, zijn het kaal kappen van oude wouden en het aanleggen van boomplantages met vrijwel identieke, kaarsrechte exemplaren de norm. Het kan ook anders. De Amerikaanse bouwfirma “Whole Trees Architecture” zaagt…
-
Spitstechnologie uit grootvaders tijd
Door gebrek aan tijd zie ik mij genoodzaakt de zaken op Lowtech Magazine een beetje anders aan te pakken. Concreet wil dat zeggen dat vooral lange artikels over de geschiedenis van technologie niet altijd meer naar het Nederlands zullen worden vertaald. Beide blogs zijn de afgelopen twee jaar wat uit elkaar gegroeid, en op de…
-
Maak je eigen lowtech verticale (moes)tuin
Om je eigen groenten en fruit te telen heb je niet noodzakelijk een grote lap grond nodig. Je kan op een terras of zelfs binnenshuis met verrassend weinig plaats een productieve moestuin aanleggen. Het kost nauwelijks geld of onderhoud. Het geheim: plastic flessen en de instructies van Willem van Cotthem.
-
Europeanen vervuilen vooral in het buitenland
Het energieverbruik en de CO2-uitstoot van een land worden berekend op basis van wat er in dat land geproduceerd wordt. Twee Amerikaanse onderzoekers publiceerden deze week een onderzoek waarin de CO2-emissies worden berekend op basis van wat er in een bepaald land geconsumeerd wordt. Dat levert weinig flatterende resultaten op voor landen zoals België en…
-
De “Bloom Box”: groene energie uit een doosje?
Een revolutionair apparaat ter grootte van een spelcomputer, waarmee iedereen op een milieuvriendelijke manier zelf elektriciteit kan opwekken. Dat is wat de “Bloom Box” over tien jaar belooft te zijn.
-
Moderne containerschepen trager dan oude zeilschepen
De slabakkende economie en de hoge brandstofprijzen deden de Deense rederij Maersk besluiten om de snelheid van een aantal vrachtschepen te verlagen van 25 naar 12 knopen. Daarmee zijn de zeilvrachtschepen van meer dan 100 jaar geleden minstens even snel als de containerschepen van vandaag.