www.lowtechmagazine.be

Categorie: Voorpagina

  • Lowtech Magazine is verhuisd

    Dit is het laatste bericht op deze website (www.lowtechmagazine.be). Nieuwe artikels worden voortaan gepubliceerd op www.lowtech.be.* De oude website blijft als archief bestaan. Commentaar op eerder gepubliceerde artikels blijft mogelijk. Abonnees van de nieuwsbrief hoeven niets te doen en blijven nieuwe artikels ontvangen. * De nieuwe website werkt op zonne-energie en gaat tijdelijk offline bij…

  • Te veel verbranding, te weinig vuur

    De open haard is minstens 400.000 jaar oud, maar blijft tot op de dag van vandaag het meest veelzijdige en duurzame huishoudelijke ‘apparaat’ dat de mens ooit heeft gekend.

  • De Neveldouche: Duurzame Decadentie?

    Een dagelijkse douche is moeilijk vol te houden in een wereld zonder fossiele brandstoffen. De neveldouche, een comfortabele maar vergeten technologie die erg weinig water en energie verbruikt, zou een oplossing kunnen zijn. Ontwerper Jonas Görgen ontwikkelde een doe-het-zelf kit waarmee bijna elke douche tot een neveldouche kan worden omgevormd. Lowtech Magazine probeerde ze uit.

  • De heruitvinding van de kleine windturbine

    De productie van commercieel verkrijgbare kleine windturbines kost vaak meer energie dan de machines tijdens hun levensduur kunnen opwekken. Door kleine windturbines (opnieuw) uit hout te bouwen, kan dit probleem worden aangepakt. Dankzij hun esthetische aantrekkingskracht en de mogelijkheid tot lokale productie verhogen ze bovendien de acceptatie van windenergie. Tot slot vergemakkelijken innovatieve, houten torens…

  • Komt de nachttrein terug?

    In 2014 documenteerde Lowtech Magazine de teloorgang van de Europese nachttrein. Onder invloed van de klimaatmarsen lijkt de neerwaartse trend nu stilaan een halt te worden toegeroepen. In Nederland publiceerde het KennisInstituut voor Mobiliteitsbeleid zopas de studie “Slapend onderweg: potentieel van de internationale nachttrein van en naar Nederland“. De studie besluit dat acht bestemmingen op…

  • Links, updates en evenementen juni 2019

    Lowtech festival tijdens Borgerrio (Antwerpen). Zaterdag 22 juni 2019 van 13:30 — 17:30 in De Roma. 11.11.11, Rooftoptiger, De Roma en Lokaal Cultuurbeleid district Borgerhout hebben een interessant programma opgesteld dat focust op ambachten en het gebruik van duurzame materialen.   Utrecht Degrowth Symposium. Het eerste “ontgroeicongres” in Nederland vindt plaats aan de Universiteit Utrecht op vrijdag 28…

  • Kunnen we windturbines opnieuw uit hout bouwen?

    Tweeduizend jaar lang werden windmolens gebouwd uit materialen die recycleerbaar of herbruikbaar zijn: hout, steen, baksteen, metaal, canvas. Toen de eerste windturbines verschenen aan het einde van de negentiende eeuw, bleven de gebruikte materialen dezelfde. Het is pas met de komst van plastic wieken in de jaren 1980 dat windenergie een bron van afval is…

  • Low-tech Magazine op Papier

    Het heeft even geduurd, maar na 12 jaar maakt Lowtech Magazine de sprong van internet naar papier. En dat doen we meteen met drie boeken.

  • Warmtemolens: Verwarm je huis met windenergie

    In een winderig klimaat kan een ouderwetse windmolen een goedkoop, effectief en duurzaam verwarmingssysteem zijn.

  • De onmogelijkheid van het elektrische lijnvliegtuig

    Ondanks de veel grotere batterij zou een elektrisch vliegtuig in praktijk niet verder raken dan een elektrische auto.

  • Interrail vernieuwt tickets voor onbeperkt treinreizen

    Interrail geeft je de mogelijkheid om voor relatief weinig geld in heel Europa met de trein te reizen. Interrail tickets werden de laatste jaren steeds minder interessant. Voor hogesnelheidstreinen moet (behalve in Duitsland) fors worden bij betaald, terwijl veel alternatieve routes voor hogesnelheidstreinen verdwenen zijn.  De nieuwe reispassen voor 2019 beloven dat enigszins goed te maken.…

  • Hoe maak je een duurzame website?

    Na meer dan tien jaar is Lowtech Magazine aan een nieuw webdesign toe. We grijpen die gelegenheid aan om een website te ontwikkelen die bij de inhoud past. Het nieuwe Lowtech Magazine — voorlopig alleen toegankelijk in het Engels — draait op 100% zonne-energie en gaat off-line bij aanhoudend slecht weer. 

  • Lowtech energieopslag: de persluchtbatterij

    Het opslaan van zonne-energie in chemische batterijen is duur en niet duurzaam, omdat de productie van batterijen veel fossiele brandstoffen kost. Dankzij een veel langere levensduur en een relatief eenvoudige productiemethode doet de persluchtbatterij het veel beter. Volgens een aantal onderzoekers biedt een kleinschalige toepassing van perslucht een praktisch alternatief voor autonome energieproductie. 

  • Voordrachten herfst 2018

    15 SEPTEMBER. Lowtech Magazine spreekt op het “Lowtech Lab” in Antwerpen, een initiatief van 11.11.11, het Oude Badhuis, de Provincie Antwerpen en Rooftoptiger. 1 NOVEMBER. Samen met Melle Smets presenteren we de laatste ontwikkelingen in het Human Power Plant project op “Crossing Border“, een cultuurfestival in Den Haag. 17 NOVEMBER. Lowtech Magazine presenteert een nieuwe…

  • Samen fietsen sneller dan elektrisch fietsen

    Het snelheidsvoordeel van fietsen in groep kan veel groter zijn dan het snelheidsvoordeel van een elektrische fiets, zo blijkt uit onderzoek in windtunnels.

  • Ook circulaire economie pleegt roofbouw op planeet

    De circulaire economie – het nieuwste toverwoord in de duurzaamheidsdiscussie – belooft economische voorspoed zonder roofbouw of afval. Maar de wetenschap is niet onder de indruk. De circulaire economie focust op een erg klein deel van de grondstoffencyclus en houdt geen rekening met de wetten van de thermodynamica.

  • Bagger Kolonie Friesland

    Eind mei nodigden we iedereen uit voor een workshop handmatig baggeren in Drachten, Friesland. Het doel was om te achterhalen hoeveel mensen er nodig zijn om de provincie en bij uitbreiding heel Nederland- uit te baggeren met alleen maar spierkracht, zoals dat vroeger gebeurde. Hier zijn de resultaten.

  • Kunnen we Nederland opnieuw uitbaggeren zonder fossiele brandstoffen?

    Als er in Nederland een paar jaar niet wordt gebaggerd, dan komt de economie letterlijk tot stilstand. Rivieren, kanalen, dokken en havens bevaarbaar houden kost niet alleen handenvol geld, maar ook veel fossiele brandstoffen. De grootste baggerschepen verbruiken 3.000 liter olie per uur. Eeuwenlang werd Nederland hoofdzakelijk met de hand gebaggerd — al werd er…

  • Een Windmolen Zonder Wrijvingsverlies

    Simon Gripenberg, een kunstenaar uit Finland, ontwikkelde een nieuw type verticale windmolen, geïnspireerd door antieke Perzische windmolens en volledig gebouwd uit hergebruikte materialen. Uniek aan het ontwerp is dat de windmolens ronddraaien op water of ijs, zodat er met heel beperkte middelen een zeer lage wrijving wordt bekomen.

  • Hoeveel energie hebben we nodig?

    Een beleid gericht op het reduceren van het energieverbruik kan botsen met een beleid  gericht op armoedebestrijding — en andersom. Energie ligt immers aan de basis van zowel economische ontwikkeling als klimaatopwarming en andere milieuproblemen. Bijgevolg kunnen beide doelstellingen alleen maar worden gerealiseerd als het energieverbruik meer gelijkmatig over samenlevingen wordt verdeeld. Daarvoor moeten we…

  • Energielabels verplichten zuinige woning-bezitters tot nutteloze investeringen

    De potentiële energiebesparing en de economische terugverdientijd van thermische renovaties worden berekend op basis van een theoretisch energieverbruik. Uit onderzoek blijkt echter dat het werkelijke energieverbruik in de meeste woningen aanzienlijk lager ligt. Dat betekent dat de potentiële energiebesparing van thermische renovaties wordt overschat, terwijl de economische terugverdientijd van de investeringen wordt onderschat. Huishoudens die…

  • Geen Wind? Geen Trein: Hernieuwbare Energie zonder Opslag

    In het tijdperk voor de Industriële Revolutie werd hernieuwbare energie alleen maar gebruikt als ze beschikbaar was. Als er geen wind was, dan lagen windmolens en zeilschepen stil. Dezelfde strategie zou ook vandaag heel nuttig kunnen zijn, zeker als we ze verbeteren met behulp van moderne kennis en technologie. Bijvoorbeeld fabrieken, schepen en vrachttreinen zouden…

  • Low tech? Wild Tech!

    Het Franse wetenschappelijke tijdschrift Techniques & Culture heeft een volledig nummer gewijd aan alternatieve vormen van technologie: “Low tech? Wild tech!“. De 300 pagina’s tellende publicatie verkent de verschillen en conflicten tussen high tech en low tech, en heeft vooral aandacht voor technologie die moeilijk in één van deze categorieën onder te verdelen is. De…

  • Hoe duurzaam is een duurzaam elektriciteitsnet?

    Hoewel het potentieel van wind- en zonne-energie groter is dan de energievraag van industriële samenlevingen, zijn deze energiebronnen niet altijd beschikbaar. Om te verzekeren dat het aanbod altijd aan de vraag kan voldoen, heeft een elektriciteitsnet op basis van wind en zon heel veel extra infrastructuur nodig. Die infrastructuur maakt van hernieuwbare elektriciteitsproductie een complexe,…

  • Bezoek de Spierkrachtcentrale in Antwerpen

    Duurzame energie. Iedereen praat erover, maar wat is het eigenlijk? En hoe klinkt het? Op zondagmiddag 8 oktober onthullen we de antwoorden in Antwerpen. We presenteren de nieuwste versie van de spierkrachtcentrale, een off-the-grid hernieuwbare energiebron die elektriciteit, perslucht, hydraulische energie, warmte en nu ook geluid produceert. Tenminste, als we mensen bereid vinden om een…

  • Ode aan de oortrompet: niet-elektrisch hoorapparaat overtreft moderne variant

    De meeste mensen met gehoorproblemen dragen geen hoorapparaat, omdat de toestellen vaak niet het gewenste effect opleveren. Uit onderzoek blijkt dat niet-elektrische hoorapparaten uit vroegere eeuwen beter werken.

  • Energie-efficiëntie maakt blind

    Het streven naar energie-efficiëntie wordt algemeen beschouwd als de beste strategie om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verlagen. Maar om energie-efficiëntie ‘objectief’ te meten, wordt de werkelijkheid zo abstract gemaakt dat er meer wordt verhuld dan verklaard.

  • Luchtverwarming in de middeleeuwen: de hypocaust met warmteopslag

    De Romeinen worden beschouwd als de uitvinders van het eerste rookvrije verwarmingssysteem in West-Europa: de hypocaust. Tot voor kort gingen de meeste historici ervan uit dat de hypocaust verdween na de val van het Romeinse Rijk, maar recent onderzoek laat zien dat de technologie tijdens de middeleeuwen verder werd gebruikt en zelfs aanzienlijk werd verbeterd.…

  • Duurzaam printen op een ouderwetse manier

    De laserprinter heeft een vaste stek verworven op kantoor, en vervangt in toenemende mate ook de desktop inkjetprinter thuis. Een laserprinter is goedkoper in gebruik, levert een betere printkwaliteit, en is een stuk sneller dan een inkjetprinter. Langs de andere kant is het energieverbruik van een laserprinter minstens tien keer hoger dan dat van een…

  • In de Gloria: Middeleeuws verwarmingssysteem leeft verder in Spanje

    De “Meseta Central” of Spaanse hoogvlakte is een enorm plateau in het hart van het Iberische schiereiland. De winters zijn er koud en lang, de zomers heet en kort. De lokale bevolking zegt dat er “negen maanden winter” zijn en “drie maanden hel”. De regio heeft weinig bomen, zodat verwarming en verkoeling altijd al een…

  • Kan een moderne samenleving op menselijke spierkracht draaien?

    In tegenstelling tot zonne-energie en windenergie is menselijke spierkracht altijd beschikbaar, ongeacht het seizoen of het uur van de dag. In tegenstelling tot fossiele brandstoffen is menselijke spierkracht dan weer een schone energiebron, die bovendien alleen maar toeneemt naarmate de bevolking groeit. In de Human Power Plant onderzoeken kunstenaar Melle Smets en Lowtech Magazine de…

  • Het dubbele dividend van lokale energie

    De voordelen van een lokale zonne-installatie of windturbine worden meestal als volgt berekend: elke kilowattuur elektriciteit die door de zon of de wind wordt geleverd, bespaart een kilowattuur klassiek opgewekte elektriciteit. Het lokaal produceren van elektriciteit kan mensen echter bewuster maken van hun energieverbruik, zodat de energiebesparing groter wordt dan op het eerste gezicht lijkt.

  • Waar blijft het papierloze kantoor?

    Met de komst van de computer ontstond het toekomstbeeld van het “papierloze kantoor”, een visie die alleen maar aan kracht won toen later ook het internet en het elektronische boek raakten ingeburgerd. Maar het papierloze kantoor is er nog steeds niet. Dat heeft weinig of niets te maken met vastgeroeste gewoontes, maar eerder met het…

  • Slimme LED-lampen kunnen meer energie verbruiken dan ouderwetse gloeilampen

    LED-lampen kunnen het energieverbruik voor verlichting aanzienlijk verlagen, zelfs als er rekening wordt gehouden met het relatief hoge energieverbruik tijdens de productie ervan. Maar dat voordeel verdwijnt als er allerlei elektronische snufjes worden toegevoegd, zo blijkt uit een recent onderzoek.

  • Links & Updates September 2016

    Windmolens gemaakt met plastic emmers en afgedankte printers. Te zien in Vietnam. Airco zonder elektriciteit. Te zien in Bangladesh. Windmolen laadt batterij op terwijl je fietst. Deze DIY-handleiding krijgt veel kritiek maar is inspirerend. Een vacuüm verzegelaar voor 2 euro. Goedkope oplossing voor het bewaren van voedsel. Werktuigen voor organische landbouw: L’Atelier Paysan heeft al…

  • Ook de trein kan zuiniger

    De trein is het zuinigste vervoersmiddel in vergelijking met de auto of het vliegtuig. Tenminste, als de trein goed vol zit en niet te vaak stopt, want bij het vergelijken van vervoersmodi is het altijd opletten met veralgemenen. Het relatieve milieuvoordeel van de trein is echter geen absoluut milieuvoordeel. Een trein verbruikt nog altijd heel…

  • “Ik heb nog nooit in een vliegtuig gezeten”

    Vakantie staat voor veel mensen gelijk aan het nemen van een vliegtuig naar een zonnige bestemming. Maar het kan ook anders. Gentenaar Dirk Van den Berghe heeft nog nooit in een vliegtuig gezeten en is nog nooit buiten Europa geweest. Opmerkelijk detail: hij is sinds meer dan 5 jaar de eigenaar van een grote reisboekhandel…

  • De rol van vlees in een duurzame landbouw

    De vleesindustrie is pervers en destructief. Maar dat is niet altijd zo geweest. Vlees vervulde een cruciale rol in de voedselvoorziening tot aan de komst van de Industriële Revolutie. Vlees garandeerde voedselzekerheid, vruchtbare grond, maximale efficiëntie en minimale milieu-impact. Als dat vandaag vreemd in de oren klinkt, dan bewijst dat hoezeer de vleesproductie is ontspoord.

  • Zonnepanelen op de vensterbank?

    De typische fotovoltaïsche zonne-installatie vereist toegang tot een dak, wat lastig is als je in een appartement woont. Daarom bouwde ik voor het thuiskantoor van Lowtech Magazine een PV-installatie op de vensterbank, gekoppeld aan een 12 volt gelijkstroomnetwerk. De in totaal 50 watt-piek zonnepanelen leveren elektriciteit voor laptop en verlichting.

  • Fiets- en handkar met elektrische hulpmotor

    Opnieuw een interessant voertuig voor vrachtvervoer in de stad. De Duitse Carla Cargo is een driewielige fietstrailer die over een elektrische hulpmotor en twee schijfremmen beschikt. De aanhangwagen is zodanig ontworpen dat hij ook als (elektrisch ondersteunde) handkar kan worden gebruikt. Eén van de eerste klanten was een installateur van zonnepanelen. Het laadplatform van de…

  • Hydraulische krachtoverbrenging als alternatief voor elektriciteit

    Terwijl een watertoren 500 meter hoog moet zijn om een druk van 700 psi te kunnen leveren, behaalt een hydraulische accumulator hetzelfde resultaat met ongeveer 100 ton ballast en een constructie van slechts 12 tot 14 meter hoog.

  • De Chinese kruiwagen is weer op de markt

    Mike Merrell raakte geïnspireerd door (de Engelstalige versie van) ons artikel over de Chinese kruiwagen en brengt nu een moderne versie van het voertuig op de markt: het Honey Badger Wheel. Het eenwielige voertuig is verkrijgbaar met verschillende wielen en met of zonder hydraulische remmen. Het frame kan ook apart worden gekocht (er past een…

  • Hoe bouw je een 12 volt zonne-installatie?

    De keuze voor gelijkstroom kan een zonne-installatie tot 30% energie-efficiënter maken, wat resulteert in aanzienlijk lagere kapitaalkosten en een duurzamere energieproductie. In dit artikel kijken we naar de praktische kant van een laagspanning zonne-installatie. Hoe pas je apparaten aan zodat ze op gelijkstroom kunnen werken? Hoe beperk je de distributie-verliezen? En wat doe je met…

  • Een huishouden op gelijkstroom?

    De keuze voor een gelijkstroom elektriciteitsnetwerk in een gebouw kan de energie-efficiëntie van een zonne-energie installatie tot 30% verhogen.

  • De fruitmuur: stadslandbouw in de 17de eeuw

    De fruitmuur, waaruit de glastuinbouw zich ontwikkelde, maximaliseert de opname van zonne-energie en minimaliseert de invloed van wind.

  • Fietsers die niet hadden moeten sterven

    Snelheid is de meest doorslaggevende factor in een ongeval met zachte weggebruikers. Boven een snelheid van 50 kilometer per uur overleven weinig voetgangers of fietsers nog een aanrijding. Daar bestaat een eenvoudige technologische oplossing voor. Automatische snelheidsbegrenzing kan een lagere snelheid afdwingen in zones waar auto’s en op eigen kracht bewegende weggebruikers samenkomen. In deze…

  • Geen Duitse slaaptreinen meer

    De jaarlijkse herziening van de spoordienstregeling in Europa bracht opnieuw slecht nieuws deze maand: de Duitse Spoorwegen doeken in 2016 al hun slaaprijtuigen op. Maar er is ook goed nieuws: Russische en Oostenrijkse spoorwegen geloven wel in de nachttrein, en vullen een aantal gaten op. Foto: Met de nachttrein van Parijs naar Berlijn? Dan moet…

  • Hernieuwbare energie vreet ruimte

    Kunnen geïndustrialiseerde landen grotendeels of volledig op hernieuwbare energie draaien? Nee, want daar is niet genoeg plaats voor. Het nieuwste boek van Vaclav Smil maakt brandhout van de toekomstscenario’s van veel wetenschappers en milieuorganisaties. Om hernieuwbare energieproductie een realiteit te maken, moet het energieverbruik met minstens een factor 10 tot 100 omlaag.

  • Een internet op zonne-energie

    Zonder fossiele brandstoffen en kernenergie is er geen internet, want het communicatienetwerk gebruikte in 2012 al drie keer meer energie dan er wereldwijd door alle windturbines en zonnepanelen werd geproduceerd. Tegelijkertijd worden er in ontwikkelingslanden communicatienetwerken gebouwd die volledig draaien op hernieuwbare energie. Kunnen we daar iets van leren?

  • Is stralingsverwarming gevaarlijk?

    Elektromagnetische straling is controversieel, zo bleek nog maar eens uit de reacties op het artikel over WiFi-routers. Als radiogolven van WiFi-routers inderdaad schadelijk zouden zijn, hoe zit het dan met stralingsverwarming? Tegelkachels en elektrische infraroodpanelen werken ook op basis van straling — in het elektromagnetisch spectrum liggen hoogfrequente radiogolven en infrarode straling zelfs vlak naast…

  • Bouw een lowtech internet

    Een knooppunt met drie gerichte en drie sectorale antennes in Schotland. Tegola. In steden staan zoveel WiFi-routers opgesteld dat het delen ervan in principe heel de stad van gratis mobiel internet kan voorzien. Maar ook buiten de stad biedt WiFi veel mogelijkheden. Door aangepaste netwerkprotocollen en het gebruik van antennes kan een WiFi-signaal tientallen of…

  • Gratis en energie-efficiënt mobiel internet

    In dichtbevolkte gebieden beschikken huishoudens intussen over zoveel WiFi-routers dat het openstellen ervan een hele stad van snel en gratis mobiel internet zou kunnen voorzien.

  • Bestelwagen? Motorfiets? Kofferbak op wielen?

    De (elektrische) auto van de toekomst moet vertrekken vanuit de fiets en niet vanuit de auto zoals we die nu kennen. Dat betekent: lichter, compacter, en trager. Op die manier kan de milieukost van de batterijen beperkt blijven en kan het volledige wagenpark worden aangedreven met hernieuwbare energiebronnen. Auto’s kleiner maken bespaart ook veel plaats.…

  • Een snelheidslimiet voor het internet?

    De vooruitgang in energie-efficiëntie heeft op het internet een averechts effect: hoe efficiënter het netwerk wordt, hoe groter het totale energieverbruik. Smartphones zijn daar het nieuwste voorbeeld van. Hoewel de toestellen zelf erg weinig elektriciteit gebruiken, drijven ze het energieverbruik op in de datacenters en de netwerkinfrastructuur. Ze stimuleren ons om veel vaker online te…

  • Werkplaats voor de nieuwe wereld: over het heden, verleden en de toekomst van werk

    Werken we om te leven, of leven we om te werken? In de moderne maatschappij wordt zo’n overvloed aan goederen en diensten geproduceerd, dat het laatste steeds meer waarheid lijkt te worden. Tegelijk brengen overproductie en overconsumptie onze leefomgeving en geestelijke gezondheid in gevaar. Tijd voor verandering, vindt Monnik, een Amsterdams onderzoeksbureau. Met de tentoonstelling…

  • Lowtech Links — Juni 2015

  • Batterijen maken van zonne-energie een CO2-intensieve energiebron

    Hoe duurzaam is de Tesla Powerwall in vergelijking met een loodzuurbatterij?

  • Zonnepanelen: steeds goedkoper, maar ook minder duurzaam

    In 2008 publiceerden we een artikel waarin we de aandacht vestigden op de energie en CO2 die het kost om fotovoltaïsche zonnepanelen te produceren. Aangezien de productie van zonnepanelen steeds energie-efficiënter wordt, zou je verwachten dat er nu minder energie en CO2 nodig is. Maar dat is niet zo. Zonnepanelen zijn minder duurzaam dan zeven…

  • De Chinese zonnekas: een alternatief voor de glastuinbouw?

    De glastuinbouw is een grootverbruiker van fossiele brandstoffen in België en (vooral) Nederland. Maar groenten kweken tijdens de winter kan met veel minder energie. In China wordt op zeer grote schaal gebruik gemaakt van een ander soort tuinbouwkas, waarmee het mogelijk is om zelfs bij vriestemperaturen groenten te kweken met alleen maar zonne-energie. De Chinese…

  • Stralingsverwarming: gezonde warmte met minder energie

    In tegenstelling tot luchtverwarming kan stralingsverwarming (zoals de tegelkachel hierboven) lokaal verwarmen. Die Bauern und die Zeitung, een schilderij door Albert Anker, 1867. Het is de afgelopen maanden relatief rustig geweest op Lowtech Magazine, en dat heeft alles te maken met een boek over stralingsverwarming, dat op 5 februari wordt gepubliceerd bij uitgeverij Eburon. De…

  • Bereken je kledingisolatie

    Het menselijk lichaam zet voedsel om in fysieke en mentale arbeid, maar ook in (rest)warmte: ongeveer 100 tot 120 watt voor een persoon in rust. Onze kleding zorgt ervoor dat de warmte die het lichaam produceert, niet meteen verloren gaat aan de omgeving. Precies hetzelfde principe wordt toegepast bij de isolatie van een gebouw.  In…

  • Verwarm je huis (niet) met theelichtjes

    Vergeet warmtepompen, tegelkachels of infraroodpanelen: straks verwarmen we allemaal ons huis met vier theelichtjes en een paar bloempotten.

  • Een tractor met pedalen

    Kan je al fietsend een veld wieden of ploegen? Volgens Tim Cooke wel. De Amerikaan presenteerde bijna twee jaar geleden een eerste prototype van de Culticycle, een pedaalaangedreven tractor. Nu is er een nieuwe versie. Cooke stuurde foto’s en uitleg naar Lowtech Magazine.

  • Waarom verdwijnt de Europese nachttrein?

    Het internationale spoorverkeer in Europa krijgt klappen. Hoewel er nu en dan met veel fanfare een nieuwe hogesnelheidslijn wordt ingehuldigd, sneuvelen ondertussen klassieke internationale verbindingen bij bosjes. Vooral de nachttrein heeft het zwaar te verduren.  Deutsche Bahn schaft dit najaar de helft van de internationele nachtverbindingen af, onder meer met bestemming Nederland. De Spaanse spoorwegen…

  • U wil toch ook airco in de auto?

    De lange, hete zomers in België en Nederland maken air-conditioning onmisbaar in elke auto. Althans, zo lijken de autofabrikanten erover te denken, want elke nieuwe auto is nu standaard uitgerust met klimaatregeling. Airco is geen onschuldig gadget. Zelfs wanneer de klimaatregeling niet wordt gebruikt, stuwt ze de uitstoot van broeikasgassen de hoogte in. De opmars…

  • Ventilator minstens 10 keer efficiënter dan airco

    Een ventilator is even effectief en minstens tien keer zuiniger dan airco, zo blijkt uit recent onderzoek. Bovendien vergroot ook het thermisch comfort omdat mensen hun eigen microklimaat kunnen bepalen in een gezamenlijke ruimte. Zeker in onze streken is airco in gebouwen een totaal overbodige technologie. Helaas worden er steeds meer gebouwen neergezet die zelfs…

  • Hoe veilig is de zelfrijdende auto?

    Google presenteerde gisteren een prototype van een zelfrijdende auto — een voertuig zonder stuur of pedalen. Volgens het bedrijf ligt de focus op veiligheid. Wereldwijd sterven jaarlijks 1,2 miljoen mensen in het verkeer, en Google gelooft dat robotauto’s dat cijfer met negentig procent kunnen doen dalen. Maar wat gebeurt er als een ongeval tussen twee…

  • Koken zonder vuur: het isolatiefornuis

    // http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js Het isolatiefornuis was honderd jaar geleden een vast onderdeel in heel wat keukens. Van zodra een gerecht aan de kook was gebracht, werd het in een goed geïsoleerde container geplaatst, waar het kookproces doorging zonder verdere input van energie. De technologie — bij ons bekend onder de ongelukkig gekozen term “hooikist” — maakt…

  • De nieuwste generatie vrachtfietsen

    Lezers van Lowtech Magazine kennen de voordelen van vrachtfietsen, die we eerder verkenden in “Vrachtwagens met trappers” (2008) en “Europa zoekt vrachtfietsers (m/v)” (2012). Zeker in steden zou een belangrijk deel van het goederenverkeer door vrachtfietsen met of zonder elektrische trapondersteuning kunnen gebeuren. Op het International Cargo Bike Festival in Nijmegen was de nieuwste technologie…

  • De verhuis van LTM: een update

    Een “noot van de redactie”. De verhuis van de blogs naar aanleiding van de hackersaanval op onze host TypePad gaat trager dan verwacht. Aangezien TypePad sinds ons laatste bericht in de lucht is gebleven, lijkt het dus bij nader inzien geen goed idee om te wachten met publiceren alvorens de blogs zijn verhuisd. Dat zou…

  • Waarom Lowtech Magazine verdwenen was (of is)

    Lowtech Magazine ging zes dagen uit de lucht ten gevolge van een cyberaanval op onze host TypePad. De zogenaamde DDOS-aanval was blijkbaar van een niet eerder geziene omvang, reden waarom ook de FBI zich met de zaak is gaan bemoeien. Veel lezers probeerden tevergeefs de blog te bereiken. Onze excuses voor de frustatie en het…

  • De hefboombijl: hout kloven zonder moeite

    // http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js Het hakken van brandhout is een moeizaam en gevaarlijk karwei. Maar de Finse uitvinder Heikki Kärnä slaagde erin om het concept van de eeuwenoude kloofbijl te verbeteren. De “hefboombijl” werkt volgens een totaal ander principe, vereist minder kracht, is veiliger en werkt sneller dan de traditionele kloofbijl.

  • Citytrips maken Europese steden onleefbaar

    Het vliegverkeer groeit zo snel dat het al onze andere inspanningen om transport te verduurzamen teniet doet. Maar een hoog verbruik van fossiele brandstoffen is niet het enige kwalijke gevolg van het moderne, snelle toerisme. Spotgoedkope vliegreizen en city-trips maken steeds meer Europese steden onleefbaar. In populaire steden worden de lokale bevolking en handel verdreven,…

  • Digitale werktuigmachines vreten energie

    Werktuigmachines liggen aan de basis van precisiefabricage en zijn essentieel voor de productie van zowat alle moderne technologie, zoals auto’s, vliegtuigen, huishoudtoestellen, computers, zonnepanelen of windturbines. Werktuigmachines zijn doorheen de geschiedenis steeds meer energie gaan verbruiken, een trend die recent nog is versneld door de introductie van digitale technologie.

  • Efficiënt verwarmen zonder thermische isolatie

    De thermische isolatie van een gebouw wordt fundamenteel geacht voor een efficiënt verwarmingssysteem. Dat is echter alleen maar zo als een huis met luchtverwarming op temperatuur wordt gebracht. Kiezen we voor stralingswarmte, een alternatieve strategie die een veel langere geschiedenis kent, dan kunnen ook niet-geïsoleerde gebouwen comfortabel en efficiënt worden verwarmd.

  • Een tegelkachel in het stopcontact

    // http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js Voor het verwarmen van gebouwen biedt stralingswarmte heel wat voordelen tegenover luchtverwarming. Het is efficiënter, er ontstaat een aangenamer en gezonder binnenklimaat, en er is geen thermische isolatie nodig. Tot voor kort kon stralingswarmte alleen maar efficiënt worden geproduceerd met een tegelkachel. Sinds een aantal jaren is er een alternatief op de markt…

  • De gemotoriseerde “oplossing” voor het oogsten van tarwe in Nepal en India

    Het oogsten van tarwe in Nepal en India is niet meteen een onderwerp dat velen van ons bezig houdt. Maar drie korte filmpjes laten heel mooi zien hoe een ingenieuze aanpassing van een eeuwenoude technologie (de zeis) gewoon veel beter kan werken dan een duur en op fossiele brandstoffen draaiend modern apparaat (een gemotoriseerde oogstmachine…

  • Een varkenslap met een naam: zet anoniem vlees aan tot overconsumptie?

    Wie zich comfortabel voelt bij het eten van vlees, moet zich ook comfortabel voelen bij het doden van een dier, vindt kunstenaar en activist John O’Shea. Sinds 2008 werkt hij aan de ontwikkeling van een (denkbeeldig) wetsvoorstel dat ieder van ons zou verplichten om een vergunning te halen als we vlees willen kopen of consumeren.…

  • Verwarm je kleren, niet je huis

    Isolatie van het lichaam is veel efficiënter dan het verwarmen van de ruimte waarin het lichaam zich bevindt, schreven we twee jaar geleden in Isolatie: eerst het lichaam dan het huis. We hadden het daarin vooral over moderne thermische onderkleding, die het mogelijk maakt om de thermostaat lager te zetten zonder aan comfort te verliezen.…

  • De Étoile du Nord (1995): bijna even snel als de Thalys, maar veel goedkoper

    Zonder het elimineren van de bestaande alternatieve route zou de hogesnelheidstrein tussen Parijs, Brussel en Amsterdam een commerciële flop zijn geweest. De voorganger van de Thalys was bijna even snel en veel goedkoper.

  • Energie uit de kraan: de watermotor

    // http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js Weinig mensen beseffen dat ze thuis over een extra energiebron beschikken: het water dat uit de kraan stroomt. Vlak voor de komst van het elektriciteitsnetwerk op het einde van de negentiende eeuw werden vele duizenden watermotoren aangesloten op de openbare watervoorziening in Europese en Amerikaanse steden. Met behulp van deze kleine waterturbines kon…

  • Waterwiel uit 19de eeuw bijna twee keer zo efficiënt als moderne hydraulische centrale

    Bijna alle waterkrachtcentrales produceren elektrische energie, of het nu om grote of kleine installaties gaat. Energie omzetten in elektriciteit lijkt een vanzelfsprekende manier om waterkracht te benutten, maar dat is het niet. Bijna tweeduizend jaar lang werd waterkracht ingezet voor het produceren van mechanische energie, waarmee machines rechtstreeks werden aangedreven. Die ouderwetse aanpak, gecombineerd met…

  • Schaalmodellen van fietsen

    Miniatuur fietsen waren in vroegere decennia heel populair. Tientallen speelgoed-fabrikanten brachten ze op de markt. Vandaag zijn schaalmodellen van fietsen veel moeilijker te vinden dan schaalmodellen van auto’s, brommers, of moto’s. Maar ze zijn er nog steeds, nieuw gemaakt en tweedehands: racefietsen, stadsfietsen, vrachtfietsen, tandems en mountain bikes. Een overzicht.

  • Hoeveel CO2 kunnen we uit de atmosfeer halen als we alles uit hout bouwen?

    // http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js Het op grote schaal inzetten van hout als grondstof is volgens sommige studies een eenvoudige, goedkope en doeltreffende methode om het CO2-gehalte in de atmosfeer te verlagen. Maar als biomassa wordt gebruikt als energiebron, dan komt de koolstof die door een bos gedurende decennia uit de atmosfeer werd gehaald, in één klap weer…

  • De mechanische batterij: duurzame energie opslaan met de zwaartekracht

    Zonnepanelen en windturbines leveren elektriciteit op die veel duurzamer is dan de elektriciteit van fossiele brandstoffen of van kernenergie. Maar we hebben nog geen duurzame manier gevonden om die energie ook op te slaan. Dat is nochtans essentieel, want in tegenstellling tot fossiele brandstoffen en atoomenergie zijn hernieuwbare energiebronnen niet op afroep beschikbaar. In dit…

  • Sneller fietsen zonder trapondersteuning

    Met een elektrische fiets of velomobiel kan je sneller fietsen met dezelfde inspanning, of even snel met minder moeite. Maar wie rekening houdt met een aantal zaken kan een gelijkaardige winst boeken met een gewone fiets. Een gastbijdrage van Kim Verhaeghe.

  • De mechanische overbrenging van energie: Stangenkunst

    In de zestiende eeuw ontwikkelden ingenieurs een mechanisch alternatief voor het overbrengen van energie over lange afstanden. Netwerken van heen-en-weer bewegende houten balken transporteerden de energie van een waterwiel in een vallei naar mijnbouwmachines op een berg. Deze zogenaamde “Stangenkunsten” werkten tot op een afstand van vier kilometer. Vanaf de tweede helft van de negentiende…

  • Duurzaam bosbeheer: Hakhout en knotbomen

    Allerlei soorten bomen en struiken kun je als knotboom of hakhout beheren, niet alleen biomassa-leveranciers maar ook vruchtdragers en medicinale planten. Welke functies vallen er te combineren? En hoe groot moet je bos zijn om er je huis mee te verwarmen? Een gastbijdrage van Lucas Brouns.

  • Hoe duurzaam zijn houtpellets?

    Houtpellets zijn in trek. Het verbruik in Europa steeg van 3,8 miljoen ton in 2005 naar 9,8 miljoen ton in 2010. België en Nederland namen daarvan samen 2,7 miljoen ton voor hun rekening. Niet dat Belgen en Nederlanders zoveel pelletkachels en -boilers kopen. De meeste houtpellets komen in elektriciteitscentrales terecht, met als doel de uitstoot…

  • Links en Updates — Januari 2013

  • Maak Alles Samen: Open Modulaire Hardware

    Teruggrijpen naar traditionele ambachten is één manier om de wegwerpmaatschappij stokken in de wielen te stelen. In dit artikel bespreken we een tweede mogelijkheid: het ontwerp van modulaire gebruiksvoorwerpen, waarvan de afzonderlijke onderdelen na gebruik kunnen dienen voor het ontwerp van een nieuw gebruiksvoorwerp. Een aantal opmerkelijke projecten combineert de modulariteit van systemen zoals LEGO…

  • Winterellende? Niet met de stepslee

    Thuis blijven vandaag, zegt de weerman, want het gaat sneeuwen. Alsof er geen voertuigen bestaan die prima met sneeuw en ijs overweg kunnen.

  • Database voor Tweedehands Bouwmaterialen

    Bouwen met tweedehands materialen is een goede manier om de hoge energiekost van een nieuwe woning te verlagen. Bovendien kan het tot verrassende resultaten leiden. Nu de Brusselse vzw Rotor een voortreffelijke database voor tweedehands bouwmaterialen online heeft gezet, wordt hergebruik ook een stuk makkelijker te realiseren. Je kan er op zoek naar handelaars die…

  • De elektrische velomobiel: bijna even snel als de auto, maar 80 keer zuiniger

    Deel 1 / Deel 2 De velomobiel en de elektrische fiets zijn twee technologieën die de beperkte actieradius van de fietser vergroten — de eerste door het optimaliseren van de aerodynamica en de ergonomie, de tweede door de ondersteunende trapkracht van een elektrische motor gevoed door een batterij. De elektrische velomobiel combineert beide benaderingen en…

  • De perfecte stoomkoker is 300 jaar oud

    Het stomen van voedsel (groenten zowel als vis, vlees en rijst) heeft een aantal belangrijke voordelen: in tegenstelling tot baken en braden is er geen nood aan olie of vet, en vergeleken met zowel bakken als koken gaan er veel minder nutriënten verloren omdat de temperatuur lager is. Bovendien is het een energie-efficiënte methode, omdat…

  • Eindelijk: een levenscyclusanalyse van de elektrische auto

    // http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js De allereerste volledige levenscyclusanalyse van een elektrische auto komt tot de conclusie dat de totale uitstoot van broeikasgassen nauwelijks kleiner is dan bij een auto met verbrandingsmotor. Dat valt niet zo op, omdat de ene helft van de uitstoot plaatsvindt tijdens de productie van de elektriciteit, en de andere helft tijdens de productie…

  • Links en updates oktober 2012

  • Europa zoekt vrachtfietsers (m/v)

    // http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js Wie over goede fietsbenen beschikt, heeft steeds meer jobs voor het oprapen. Het aantal bedrijven dat vrachtfietsen inzet, groeit snel. Uit een aantal verkennende studies blijkt dat minstens een kwart van het goederenverkeer binnen de stad per vrachtfiets zou kunnen gebeuren. Met speciale verdeelcentra, grotere voertuigen en elektrische trapondersteuning kan dat aandeel verder…

  • Ambachtslui in de 21ste eeuw: Winne Clement, fluitenmaker

    Kan je als ambachtsman of -vrouw nog overleven in de 21ste eeuw? Makkelijk is het niet, maar waar een wil is, daar is een weg. Lowtech Magazine ging op zoek naar mensen die ervoor kozen om tegen alle adviezen in met hun handen te werken en “hun ding” te doen. Ze vertellen over hun leer-…

  • Met de trein door Europa: een handleiding

    Na bijna vijf jaar Lowtech Magazine was ik wel eens aan vakantie toe. Geheel in de stijl en filosofie van deze blog, uiteraard. De afgelopen weken spoorde ik met regionale treinen door Europa en bezocht onder meer Lyon, Zürich, Wenen, Boedapest, Génova, Marseille, Madrid en Bordeaux. Acht citytrips op drie weken, zonder een voet aan…